قالَتْ علیها السلام: حُبِّبَ إ. لَیَّ مِنْ دُنْیاکُمْ ثَلاثٌ: تِلاوَةُ کِتابِ اللّهِ،
وَالنَّظَرُ فى وَجْهِ رَسُولِ اللّهِ، وَالاْنْفاقُ فى سَبیلِ اللّهِ.
سه چیز از دنیا براى من دوست داشتنى است: تلاوت قرآن، نگاه به صورت رسول خدا، انفاق و کمک به نیازمندان در راه خدا.
تبلور شخصیت و هویت انسانی به عوامل گوناگونی از جمله امکان تاثیرگذاری از رهگذر حضور در عرصه اجتماعی وابسته است. از این رو، در حرکت احیاگرانه پیامبران الهی و از جمله پیامبر اعظم (ص) توجه ویژه‌ای به این موضوع مبذول گردید تا آنجا که با هدف پاسداشت هویت و کرامت انسانی زن، با در نظرگرفتن حقوق متناسب با توانمندی‌های او به همراه انتظار انجام تکالیف و وظایفی در شأن وی، از کهتری مقام زن در برابر مرد کاسته شد و از این طریق امکان تحقق استقلال شخصیتی و رفتاری برای جنس زن فراهم آمد. رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله در زدودن خرافات جاهلیت و معرفی جایگاه شامخ زن در حیات اجتماعی-سیاسی، در رفتار آن بزرگوار با فاطمه زهرا علیهاالسلام تجلی یافت. به رغم همه این اقدامات درپی وفات آن حضرت (ص)، باردیگر بیم آن می‌رفت که با تقویت تفکیک عرصه خصوصی از عمومی، جنسیت بر هویت غلبه یابد و انسانیت زن در پیشگاه مردانگی مرد ذبح گردد. از این‌رو، اقدامی قاطع لازم می‌آمد که با گرامی‌داشت مقام زن، کرامت انسانیت را پاس نهد و این مهم جز از رهگذرخاندان نبوت و آن هم به دست تربیت شده بلافصل نبی، شدنی نبود.
برای مطالعه کامل این مقاله جالب به قسمت * کتاب و مقاله * مراجعه بفرمایید .
ناصر باهنر
امروزه، كودكان ما در سپهر بي‌كران اطلاعات و ارتباطات، و در معرض پيام‌هاي بي‌شمار ديني قرار دارند كه اين مسئله، هشياري دربارة اين مخاطبان كم‌سن وسال را وظيفه‌اي انكارناپذير مي‌سازد. يكي از مباحثي كه دست‌اندركاران حوزة تعليم و تربيت ديني بايد به‌طور گسترده با آن آشنايي پيدا كنند، نحوة استنباط كودكان در سنين مختلف، از موضوعات و مفاهيم ديني است. به‌يقين، شالودة تفكر ديني آنان را مي‌توان در همين مفاهيم و برداشت‌هاي گوناگون جست‌وجو كرد. اگر درصدد هستيم تا پيام‌رساني مذهبي، متناسب با ويژگي‌هاي دانش‌آموز را برنامه‌ريزي كنيم، ناچاريم در دنياي كودكانة آنان گام نهاده، از ديد آنها به معارف ديني بنگريم.
مراحل رشد و تكامل درك ديني كودكان و نوجوانان، به دوره‌هاي سه‌گانة تفكر مذهبي شهودي، مذهبي عيني و مذهبي انتزاعي تقسيم ميشود.
براين‌اساس، مي‌توان تعليم و تربيت ديني كودكان را در دو دورة كلي خردسالان 5 تا 9 سال و كودكان 9 تا 13 سال برنامه‌ريزي كرد. تعليم و تربيت ديني خردسالان بايد توأم با بازي، شوخي، سرگرمي و داستان‌گويي باشد تا ارتباط مربي و متربي از جاذبه و تأثير لازم برخوردار شود؛ در دورة دوم نيز استفاده از داستان، شعر، سرود، نمايشنامه و فعاليت‌هاي عملي و هنري مختلف و سرگرمي‌هاي گوناگون، يكي از ضرورت‌‌هاي تعليم و تربيت به‌‌شمار مي‌آيد.
كليدواژه‌ها: تعليم و تربيت، دين، روان‌شناسي، كودك.
دليل عمدة عدم موفقيت دربارة تربيت ديني كودكان، نقص در برنامه‌هاست نه در كودكان. عدم آگاهي از برداشت‌هاي كودكانه، تعليم و تربيت ما را دچار نواقص و كمبودهاي گوناگوني خواهد كرد؛ از جمله اينكه سبب خواهد شد معارف ديني در سطوحي ارائه شود كه با فهم كودكان متناسب نباشد و گاه اين ماية خستگي و دل‌زدگي آنان از معارف ديني و حتي اصل اسلام ميشود. افزون بر اينكه تفكر خام و محدود، آنان را نه‌تنها از تصورات و برداشت‌هاي غيرواقعي نجات نمي‌بخشد، بلكه اين تصورات دور از واقعيت را تقويت خواهد كرد؛ زيرا كودك ناچار است براي درك مفاهيمي فراتر از استعداد خويش، به همان تفكرات كودكانه و خام روي آورده، از اين طريق خود را قانع سازد. ازاين‌روي، ضروري است دست‌اندركاران تعليم و تربيت ديني با پژوهش‌هاي انجام‌شده دربارة برداشت كودكان و نوجوانان از مفاهيم ديني آشنايي پيدا كنند و يافته‌هاي آنها را مد نظر داشته باشند.
در اين مقاله، بر اساس تحقيقات ميداني و نظري صورت‌گرفته، به مراحل رشد و تكامل درك ديني كودكان و نوجوانان مي‌پردازيم و به برخي از برداشت‌هاي كودكان از مفاهيم ديني اشاره مي‌كنيم. در پايان، وظايف اساسي در تعليم و تربيت ديني اين مخاطبان كم‌سن‌وسال را مرور خواهيم كرد.
سنت مطالعات فرهنگي، در مرز ميان علوم اجتماعي و علوم انساني قرار دارد. در حوزة روان‌شناسي، مكاتب مختلفي براي مطالعه و بررسي وجود دارد كه از جملة آنها مي‌توان به دو مكتب رفتارگرا و شناخت‌گرا اشاره كرد. رفتارگرايي بر تغييرات قابل مشاهده در رفتار تأكيد داشته، و يادگيري را در يك فرايند ارتباطي بين محرك و پاسخ تحليل مي‌كند؛ حال‌آنكه شناخت‌گرايي، بر مطالعة فرايندهاي دروني انسان و درك و تفكر او متمركز است و تفسيرگر برداشت‌ها و دريافت‌هاي دروني او مي‌باشد. مكتب شناخت‌گرا در روان‌شناسي، با سنت مطالعات فرهنگي و درنتيجه نظرية دريافت،پيوندهاي مفهومي و روش‌شناختي عميقي دارد .در اين ديدگاه، اين پيش‌فرض وجود دارد كه پيام‌هاي رسانه‌‌اي داراي معاني ثابت يا ذاتي نيستند، بلكه به هنگام دريافت محتوا از سوي مخاطب است كه آنها معنا پيدا مي‌كنند. به‌اين‌ترتيب، مخاطب مولد معناست و آنها را بر پاية مختصات ذهني و شرايط فرهنگي خود دريافت و تفسير مي‌كند.
برای مطالعه و دانلود این مقاله به قسمت کتاب و مقاله مراجعه بفرمایید.
? *ریسمان نجات*
?بارها ملاحظه فرمودید که خداوند فرمود ما این طناب قرآن را آویختیم، نینداختیم!
باران را انداختیم, برف و تگرگ را انداختیم، اینها انداختنی است؛ امّا قرآن را نینداختیم، قرآن را آویختیم! یک طرف این قرآن به دست خود ماست. ما این را به شما ندادیم که از ما جدا شود. شما این حبل متین را که آویخته است که *«أَحَدُ طَرَفَیهِ بِیَدِ اللهِ سُبحَانَهُ وَ تَعَالی وَ الطَرَفُ الآخَرُ بَأَیدِیکُم»*،[غرر الاخبار، ص62.] این طناب محکم که یک طرف آن به دست خداست، محکم و ناگسستنی است و طرف دیگر آن به دست شماست این را بگیرید و دو کار بکنید: اول محکم بگیرید که نیفتید، دوم با تلاش و کوشش بالا بیایید.
?هم من شما را بالا می‌کشم، هم شما این طناب را بگیرید و بالا بیایید؛ اصلاً ما طناب را انداختیم که *«اقْرَأْ وَ ارْقَهْ»* قرآن بخوان و بالا برو[الکافی، ج2، ص601.]
بخوان و بالا بیا! این *﴿لَهُمْ دَرَجاتٌ﴾* همین است[سوره انفال, آیه4.], *هُمْ دَرَجاتٌ*همین است[سوره آل عمران, آیه163.]
?فرمود این طناب محکم و ناگسستنی است *«أَحَدُ طَرَفَیهِ بِیَدِ اللهِ سُبحَانَهُ وَ تَعَالی»* است؛ من این کتاب را آویختم، نه آن‌طوری که باران را انداختم این کتاب را ـ معاذ الله ـ انداخته باشم، آویختم، بگیرید و بالا بیایید
# تفسیر سوره شوری
☘️بهشت در منظر علامه حسن زاده آملی ☘️
?به فرموده خداى متعالى:
?لهُم ما یَشاؤون فیها.(در بهشت) براى آنان هر چه بخواهند حاضر است این آیه و آیات مشابه دلالت مىکند که خواستههاى نفس در عالم آخرت به انشاء (ایجاد) اوست بلکه همه لذّتها و رنجهاى او در آن عالَم از مقوله فعلاند نه اِنفعال.
لذّتهاى دنیوى همه از قبیل انفعالاند یعنى از خارج بر نفس وارد مىشوند و در وى اثر مىکنند به خلاف لذتهاى آخرت که از باب فعل و تأثیر و انشاء نفساند.
?در روایت آمده است که فرشتگان باید از اهل بهشت اجازه بگیرند تا برآنان وارد شوند و بالاترین سلطنتها همین است که اهل بهشت هر چه اراده کننده بشود
این کلام بسیار زیبا و نیازمند توضیح بیشتر است.
اول باید معنی لذت فعلی و انفعال مشخص شود.
ما دو گونه لذت داریم .
الف:لذت فعلی
ب:لذت انفعالی
منبع: کتاب صد و ده اشاره علامه حسن زاده