شجاعت و آرامش خاطر 

حضرت امام فردی بسیار شجاع و دلیر بودند که این ویژگی ایشان در جای جای حیات مبارکشان به ویژه

در دوران مبارزات به وضوح به چشم می خورد، این خصلتشان تا حدی بروز می یابد که از ایشان نقل

شده است که در موقعیت هایی گفته اند: «اصلا نمی دانم ترس چیست؟» در این خصوص دکتر

پورمقدس یکی از پزشکان معالج ایشان می گوید: اصلاً ترس در تن امام وجود نداشت؛ چرا که از نظر

فیزیولوژی و پزشکی، کسی که بترسد، ماده ای در بدنش ترشح می شود به نام «آدرنالین» و این ماده

در ضمن ترسیدن، مسئول تظاهرات ترس است؛ یعنی باعث افزایش تعداد ضربان قلب می شود، رنگ

انسان سفید می شود، بدن به لرزش و ارتعاش درمی آید، فشار خون بالا می رود و حالت نامطلوبی در

شخص ایجاد می شود و ما که دقیقاً هشت نه سال نبض امام در دستمان ... بود و حتی این اواخر که

قلب ایشان به طریقه «تله مانیتور»... کنترل می شد... و در این مدت ناملایمات زیادی رخ داده بود...

هرگز ندیدیم ضربان قلب امام بالا رود. (برداشتهایی از سیره امام خمینی، ج ۲، ص ۲۷۹)

روحیه امیدوار و خستگی ناپذیری

امام در سخت ترین شرایط از جمله بعد از حمله عوامل رژیم شاه به مدرسه فیضیه روحیه امیدوار خود

را از دست ندادند، و با جملات امیدبخش جامعه بودند، ایشان پس از آن حادثه فرمودند: «این ها می

روند، شما می مانید، ایستادگی کنید، این ها باطل اند» همین جملات ایشان نور امید را در دل ها

روشن می کرد. 

ایشان علاوه بر امیدواری بسیار خستگی ناپذیر بودند و در مقابل افرادی که در مقابل ایشان اظهار

خستگی می کردند، می گفتند: «من از همه شما اولی به خسته شدن هستم» که این گفتارشان کاملا

صحیح بود، و با این جملات نشان می دادند که با وجود این امر همچنان استوار در راه حق ایستادگی و

حرکت می کنند و همین خستگی ناپذیری ایشان موجب استواری و حرکت مسئولین و مردم میشد. 

تکامل و رشد مستمر و مداوم

حضرت امام خمینی (س) در تمام طول حیات پربرکتشان به رشد و تکامل شخصیت خویش و حرکت در

این مسیر الهی اهتمام می ورزیدند، این امر را می توان در موقعیت های مختلفی از زندگی ایشان

مشاهده کرد، مثلا ایشان پس از پیروزی انقلاب همه ساله در طول ماه مبارک رمضان ملاقات هایشان را

تعطیل می کردند، و پس از ماه مبارک رمضان زمانی که اطرافیان به دیدار ایشان میرفتند اذعان

داشتند که ایشان به طور محسوسی نورانی تر شده اند، یعنی در آن سن بین هشتاد تا نود سالگی هم

تقید به عبادات، آثار خود را در ایشان به‌ وضوح آشکار می‌کرد. 

اخلاق و رفتار امام رضا علیه السلام با مردم

امامان با مردم نشست وبرخواست داشتندو در تعاملات اجتماعی به نیکوترین صورت با آنان برخورد
می نمودند.این سیره چنان نیکوبود که با الگوقراردادن آنان ما می توانیم روش صحیحی برخورد اسلامی با افراد گوناگون را بیاموزیم.

با باررسی آیات در می یابیم برخوردا انسانهای مختلف باید هماهنگ و متناسب با روحیه ی آنها باشد خداوند عزوجل در قرآن فرموده است:

"محمد رسول الله والذین معه اشداء علی الکفاررحماء بینهم"؛ محمد فرستاده خداست و کسانی که با او هستند در برابرکفار سخت و شدید ودرمیان خود مهربانند.

در آیه ی دیگر چنین فرموده است: "یاایها النبی جاهد الکفارو المنافقین و اغلظ علیهم" ؛ای پیامبر با كافران ومنافقان جهاد کن وبر آنها سخت بگیر.

از این آیات چنین نتیجه گیری میشود که برخورد قرآن و اسلام با انسانهای مختلف فرق میکند. در بعضی جاها دستوربه برخورد نیک و پرمحبت میدهد ،«با مردم سخن نیک بگویید» ودر جای دیگردستور به برخورد میانه میدهد:« محمد فرستاده خداست و کسانی که با او هستند در برابرکفار سخت و شدید ودرمیان خود مهربانند.»

محل رشد و نموّ و تربيت فاطمه معصومه عليهاالسلام خانداني بود که مخزن اسرار دانش الهي و منبع علم و معرفت شمرده مي شد. حضور وي در کنار پدري همچون امام موسي بن جعفر(عليهماالسلام) و برادري چون حضرت رضا عليه السلام که از علم «لدنّي» برخوردار بودند، سبب شد فاطمه معصومه(عليهاالسلام) از نظر علمي و آگاهي به مسائل ديني و معارف اسلامي اعم از احکام و اخلاق و ... در حدّ بالايي از رشد علمي برسد تا آنجا که گاهي با نبود پدر بزرگوارش به پرسش هاي ديني و فقهي شيعيان پاسخ مي داد. از جمله نقل شده است که روزي گروهي از شيعيان وارد مدينه شدند و براي حل مشکل خويش سراغ خانه موسي بن جعفر را گرفتند، کاروانيان وقتي به در خانه امام آمدند، متوجه شدند که آن حضرت به مسافرت رفته است. خستگي راه و نبود امام هفتم سخت بر کاروانيان گران آمد، ناگهان يکي از دختران آن حضرت سکوت غمبار کاروانيان را شکست و فرمود: پرسش هاي خود را به من بدهيد تا به تمام آنها پاسخ دهم. پاسخ ها را با دقت تمام نوشت و به کاروانيان باز گرداند. کاروانيان شگفت زده به پاسخ ها نگريستند و با سبک شدن بار غم و اندوه شان راه ديار خويش در پيش گرفتند. در مسير راه به امام هفتم برخوردند و داستان پاسخگويي دخترش فاطمه معصومه را بازگو نمودند و پاسخ ها را به او نشان دادند، حضرت لبخندي زد و سه بار فرمود: «فداها ابوها؛ پدرش فدايش باد.»(1)
حضرت معصومه عليهاالسلام علاوه بر پاسخگويي به سؤالات شرعي مراجعه کنندگان، احاديثي را نيز از خود به يادگار گذاشته است.
قابل ذکر است تاريخ اسلام بانوان محدّثه متعددي را در صفحات خويش جاي داده است که اين محدّثات در عصر رسالت به 45 نفر و در عصر اميرمؤمنان علي عليه السلام به سيزده نفر و همچنين راويان زن از فاطمه زهرا عليهاالسلام به هفت نفر، از امام حسن عليه السلام به چهار نفر، راويان زن از امام حسين به سه نفر، از امام سجاد عليه السلام به سه نفر، امام باقر عليه السلام چهار نفر، امام صادق عليه السلام 33 نفر، امام کاظم عليه السلام به پنج نفر، امام رضا عليه السلام به هشت نفر، و از امام جواد عليه السلام به پنج نفر و از امام هادي عليه السلام به سه نفر، و از امام حسن عسکري عليه  السلام به يک نفر مي رسند.(2)
در بين اين محدّثه ها نام فاطمه معصومه سلام الله عليها در بين راويان پدرش امام هفتم عليه السلام و برادرش حضرت رضا عليه السلام مي درخشد. که به نمونه از روايات آن بانو اشاره مي شود.