تعلیم و تربیت هدف اصلی حکومت امام علی (علیه السلام)

تعلیم و تربیت هدف اصلی حکومت امام علی (علیه السلام)

 

امامت جامعه اسلامی و مسأله تعلیم و تربیت


چنان که می‏دانیم، خداوند سبحان مسأله تزکیه نفوس و تعلیم کتاب و حکمت را در رأس اهداف انبیاء قرار داده است (جمعه /2)؛ این از یک سو، و از سوی دیگر، پیامبران الهی برای این که بتوانند اهداف الهی خود را در جامعه انسانی عملی سازند به تشکیل حکومتی نیاز دارند تا در سایه تشکّل مؤمنان و سازمان خاص اجتماعی آن، تحت تدبیر و مدیریتی شایسته، بستر مناسبی را برای رسیدن به این مهم فراهم نمایند.
بدین‏سان به طور طبیعی تشکیل حکومت، یک نیاز تبعی از نیاز واقعی آموزش و پرورش آدمیان است.
از عصر رسول‏اللّه‏ صلی‏الله‏علیه‏و‏آله که بگذریم به دوره بعد از ایشان می‏رسیم و با توجّه به درک هدف اصلی پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله و این که ایشان برای چه چیزی به رسالت برانگیخته شده است، خودبه‏خود به دلیل «خلیفه» و جای‏نشین بودن کسانی که بعد از او می‏آیند همان هدف و مرام و مقصد را، یعنی «حکومت برای تعلیم و تربیت» را برای جانشینان وی می‏شناسیم؛ زیرا این یک هدف مکتبی است نه شخصی.
هم از این منظر است که پیامبر اسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله همه دانشمندان دینی و دین‏پرور را به عنوان جانشینان خود خوانده است؛ چه آن عده که زمام مدیریت جامعهرا در دست داشته باشند و چه آنانی که عنوان حاکم، مدیر جامعه اسلامی، رهبر و... را نیافته‏اند. پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله می‏فرماید:
«رحم اللّه‏ خلفائی. فقیل یا رسول‏اللّه‏! و من خلفاؤک! قال: الّذین یُحیُون سنّتی و یعلّمونها عباد اللّه‏.»1
خداوند جانشینانم را مورد رحمت قرار دهد! گفته شد: جانشینان شما کیانند؟ فرمود: آنان که سنّت مرا زنده می‏سازند و به بندگان خدا آن را آموزش می‏دهند.

برای مطالعه این مقاله به قسمت * کتاب و مقاله * مراجعه بفرمایید.