گزیدهای درباره حضرت معصومه س کریمه اهل بیت

 

زندگی نامه حضرت معصومه سلام الله علیها

حضرت فاطمه معصومه (س) در سال ۱۷۳ هجری در مدینه دیده به جهان گشود و در خانه‌ای بزرگ شد که پدری چون امام کاظم (ع) و برادری چون حضرت رضا (ع) در آن می‌زیست. نام مادر آن حضرت را «خیزران»، یا «نجمه» یا «اروی» گفته‌اند که بانویی لایق و پاک و با ایمان بود و چون حضرت رضا (ع) را به دنیا آورد، به لقب «طاهره» آراسته شد. فاطمه معصومه (س) در دامان ایمان و پاکی رشد کرد و در چشمه عفاف، عصمت، علم و حکمت به طهارت روح و جان رسید. نسب و تبارش نبوی، فاطمی و علوی بود. جدّ او از طرف مادر از نسل امام حسن مجتبی (ع) و از طرف پدر از نسل امام حسین (ع) بود. از این رو در زیارت نامه‌اش خطاب به او گفته می‌شود: «السلام علیکِ یا بنتَ الحسنِ و الحسین».عبادت و ادب، شاخ و برگ روییده بر آن «سرو پاک دامنی» بود. ویژگی‌های روحی و خصایص فردی و خلق و خوی والایش سبب شده بود که او را کریمه خاندان رسالت بنامند و با این لقب در زبان عالمان و فقیهان شیعه از او یاد می‌شد؛ لقبی که از میان بانوان اهل بیت، تنها مخصوص او بود. لقب‌های دیگر او هر کدام گویای فضایل اوست؛ همچون: «محدّثه»، «عابده»، «مِقدامه» و «معصومه». این القاب پاک، یادآور حضرت زهرا (س) است که حضرت معصومه (س) هم شرافت و نجابت را از آن بانو به ارث برده است.

فضائل حضرت معصومه سلام الله علیها

قال الصادق علیه السلام: «إِنَّ لِلَّهِ حَرَماً وَ هُوَ مَکَّةُ وَ إِنَّ لِلرَّسُولِ حَرَماً وَ هُوَ الْمَدِینَةُ وَ إِنَّ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ حَرَماً وَ هُوَ الْکُوفَةُ وَ إِنَّ لَنَا حَرَماً وَ هُوَ بَلْدَةُ قُمَّ وَ سَتُدْفَنُ فِیهَا امْرَأَةٌ مِنْ أَوْلَادِی تُسَمَّى فَاطِمَةَ فَمَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّة؛ برای خدا حرمی است و آن مکه است و برای رسول خداصلی الله علیه وآله حرمی است و آن مدینه است و برای امیرمؤمنان علیه السلام حرمی است و آن کوفه است و برای ما حرمی است و آن قم است و به زودی زنی از فرزندان من در آنجا دفن می‌شود که نامش فاطمه است؛ هر کس او را زیارت کند بهشت بر او واجب خواهد شد.» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏۵۷، ص: ۲۱۶)

بعد از فاطمه زهرا سلام الله علیها از جهت گستردگی شفاعت، هیچ کس و حداقل هیچ بانویی به شفیعه محشر، حضرت معصومه دخت موسی بن جعفر سلام الله علیها نمی‌رسد، که امام به حق ناطق، حضرت جعفر صادق(ع) در این رابطه می‌فرماید: «تُدْخَلُ بِشَفَاعَتِهَا شِیعَتِی الْجَنَّةَ بِأَجْمَعِهِم‏؛ با شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت می‌شوند.» (بحار الأنوار (ط -بیروت)، ج‏۵۷، ص: ۲۲۹) براساس روایتی که مرحوم سپهر در «ناسخ » از امام رضا (ع)روایت کرده، لقب معصومه را به حضرت معصومه، امام هشتم اعطا کرده‌اند. طبق این روایت امام رضا(ع) فرمود: «من زار المعصومه بقم کمن زارنی؛ هرکس حضرت معصومه را درقم زیارت کند، همانند کسی است که مرا زیارت کرده باشد.» این روایت را مرحوم محلاتی نیز به همین تعبیر نقل کرده است. با توجه به این که عصمت به چهارده معصوم (علیهم السلام) منحصر نیست، بلکه همه پیامبران، امامان و فرشتگان معصوم هستند. و علت اشتهار حضرت رسول اکرم، فاطمه زهرا و امامان(علیهم السلام) به «چهارده معصوم» آن است که آنها علاوه بر مصونیت از گناهان صغیره و کبیره، از «ترک اولی» نیز که منافات با عصمت ندارد، پاک و مبرا بودند از عوامل مهم قرب به خدای متعال، محبت و دوستی پیامبر اكرم حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم و امامان معصوم و فرزندان و ذراری آن بزرگواران است. این موضوع مستفاد از قرآن و سنت است. از قرآن، آیات زیادی بر آن دلالت دارد قران کریم می فرماید: «قل لا اسئلكم علیه اجرا الا الموده فی القربی»ای پیامبر! به مردم بگو من از شما درخواست هیچ اجر و مزدی برای رسالتم نمی كنم، جز محبت و دوستی با خویشانم.»

اين آيه معروف به آيۀ مودت است، كه در اغلب كتاب‌هاى تفسير و حديث و تاريخ نزول آن را در حق اهل‌بيت عليهم السلام مى‌دانند. مودت اهل بیت علیهم السلام پاداش رسالت است. و از آنجا که ابلاغ این رسالت از سوی پیامبر بزرگوار اسلام صلی اللّه علیه و آله و سلّم گاه این توهم را ایجاد می کرد که او چه اجر و پاداشی در برابر رسالت خود از مردم می طلبد. دوستی ذوی القربی بازگشت به مساله ولایت و قبول رهبری ائمه معصومین علیه السلام از دودمان پیامبر صلی اللّه علیه و آله و سلّم می کند که در حقیقت تداوم خط رهبری پیامبرد صلی اللّه علیه و آله و سلّم و ادامه مساله ولایت الهیه است، و پر واضح است که قبول این ولایت و رهبری همانند نبوت پیامبر صلی اللّه علیه و آله و سلّم سبب سعادت خود انسان ها است و نتیجه اش به خود آنها بازگشت می کند. محبت و عشق به اهل بیت علیهم السلام و فرزندان آن بزرگواران در پوست و رگ و خون دوستتدارانش در طول تاریخ جاری بوده و هنوز نیز جاری است. حضرت معصومه نیز یکی از این فرزندان و ستارگان اهل بیت می باشد.

نمونه بسیار مهم از سلسله زنان به كمال رسیده، سیده جلیله، فاطمه معصومه علیها‌السلام، دختر امام موسی كاظم علیه‌السلام است كه قبر شریفش مزار و مطاف میلیون ها مسلمان شیعه می باشد كه از اطراف بلاد اسلامی و كشورهای مختلف به زیارت آن حضرت نایل می شوند و از بركات قبر شریفش استفاده می كنند. امام هشتم علیه السلام در تجلیل از خواهرش حضرت معصومه علیها السلام مستقیماً دخالت کرده و زیارت مأثور برای او دارد. در اینجا به دو ویژگی مهم از فضائل و مقامات حضرت معصومه سلام الله علیها اشاره می شود.

حضرت معصومه (س) عالمه عصر خود

فاطمه معصومه سلام الله علیها در کوتاه ترین مدت ممکن مسیر رشد در علوم را نیز پیمود و از کمالات روحى و معنوى بهره‏ هاى فراوانى از پدر، مادر و برادر برد. از این روى در دوران کودکى به راحتى مى ‏توانست جوابگوى سوال هاى فقهى و دینى مردم باشد. از فاطمه معصومه (س)، احادیثی در موضوعاتی همچون حبّ آل محمد (ص)، مقام امیرالمومنین (ع) و شیعیان وی نقل شده است.  حضرت معصومه مرجع و پاسخگوی شگفت انگیز برخی از شبهات و پرسش ها بوده است. در اینجا به نمونه ای اشاره می شود. حاج سید نصرالله مستنبط به نقل از «کشف اللئالى‏» اینگونه ذکر مى‏ کند: روزى گروهى از شیعیان وارد مدینه ‏شدند تا سوال هاى خود را از امام موسى علیه السلام بپرسند. این کار روش معمول در تمام ‏بلاد اسلامى بود که سالیانه یا در اوقات مشخص از سال گروهى را راهى مى‏ کردند تا سوال هاى دینى، وظایف شرعى و وجوهات را نزد امام ببرند. آن سال نیز چنین کاروانى از یکى از شهرها به مدینه آمده بود. کاروان پس از ورود به مدینه به ‏سوى خانه امام راه افتادند به این امید که هم سوالات خود را بپرسند و هم دیدار حضرت نصیبشان شود. هر چه نزدیک تر مى ‏شدند، شوق دیدار افزون تر مى ‏شد؛ تا اینکه ‏جلوى در خانه حضرت رسیدند...دختری هشت یا نه ساله سوال ها را از آنان گرفت و با دقت تمام پاسخ یکایک نامه ‏ها را نوشت و نامه‏ ها را دوباره به ‏آنان بازگرداند. سوال ها این قدر پیچیده ‏بود که ما نزد امام کاظم آوردیم. در لحظات اولیه برخورد با امام ‏داستان خود را با شور و شادى تمام بازگو کردند و دست خط دخترک را هم نشان ‏دادند. امام تا نامه را گشود، سیمایش از شادى شکفته شد. لبخند ملیحى بر لبانش ‏نقش بست، صورتش را به سوى شیعیانش را برگرداند و با همان لبخند آسمانى سه ‏بار فرمود: «فداها ابوها»پدرش به فدایش . با توجه به این که حضرت معصومه (س) به هنگام دستگیری پدر بزرگوارش خردسال بود، این داستان از مقام بسیار والا و دانش بسیار گسترده آن حضرت حکایت می کند..

توصیه امیرالمومنین برای زیارت مزار حضرت زهرا

مرحوم آیت‌اللّه مرعشی نجفی بارها برای طلاب می‌فرمودند: علّت آمدن من به قم این بودکه پدرم، آقا سید محمود مرعشی نجفی-که از زهّاد و عبّاد معروف نجف بود - چهل شب در حرم امیرالمؤمنین (ع) بیتوته کرد که آن حضرت را ببیند. پس شبی در حالت مکاشفه، حضرت علی (ع) را مشاهده کرد که به ایشان فرمود: سید محمود چه می‌خواهی؟ عرض می‌کند: می‌خواهم بدانم قبر فاطمه زهرا سلام اللّه علیها کجاست؟ تا آن را زیارت کنم.حضرت فرموده بودند: من که نمی‌توانم برخلاف وصیت آن حضرت قبر او را معلوم کنم. عرض می‌کند: پس من هنگام زیارت چه کنم؟ حضرت فرموده بودند: خداوند متعال، جلال و جبروت حضرت فاطمه را به فاطمه معصومه - سلام اللّه علیها- عنایت فرموده‌اند؛ پس هرکس که بخواهد به زیارت حضرت فاطمه زهرا نایل شود، به زیارت حضرت فاطمه معصومه - سلام اللّه علیها – برود..