ویژگی های خاص حضرت معصومه (س)
در ميان امام زادگان بویژه فرزندان حضرت امام موسی (ع) ،كريمه اهل بيت پيامبر(ص) دخت
گرامي موسي بن جعفر، حضرت معصومه(س) نورافشاني مي‌كنند، و همچون خورشید تاباني همه را
تحت‌الشعاع انوار درخشان خود قرار داده اند.
حضرت فاطمه معصومه(س) از جهت شخصيت فردي و كمالات روحي در بين فرزندان موسي بن جعفر
ـ سلام الله عليها ـ بعد از برادرش، علي بن موسي الرضا ـ عليه السّلام ـ در والاترين رتبه جاي دارد.
اين در حالي است كه شيخ مفيد و ديگران فرزندان دختر امام كاظم ـ عليه السّلام ـ حداقل هجده تن
بوده‌اند و فاطمه در بين اين همه بانوي مكرمه سرآمد بوده است.[1]
حاج شيخ عباس قمي درباره دختران موسي بن جعفر مي‌نويسد: «برحسب آنچه به ما رسيده، افضل
آنها سيده جليله معظمه، فاطمه بنت امام موسي(ع) معروف به حضرت معصومه است».[2]
اما شيخ محمد تقي تستري در «قاموسي الرجال» فضيلت وي را نه تنها در بين دختران، بلكه پسران
حضرت غير از امام رضا ـ عليه السّلام ـ بي‌نظير مي‌داند و مي‌نويسد: «در ميان فرزندان امام
كاظم(ع) با آن همه كثرتشان، بعد از امام رضا(ع) كسي هم‌شأن حضرت معصومه(س) نيست.»[3]
بي‌گمان اين نحوه اظهار نظرها و نگرش به شخصيت فاطمه دختر موسي بن جعفر ـ عليه السّلام ـ بر
برداشتهايي استوار است كه از متن روايات وارده از ائمه به دست آمده است. رواياتي كه مقامهايي
را براي فاطمه معصومه ـ سلام الله عليها ـ برشمرده‌اند مقامي كه نظير آن را براي ديگر برادران و
خواهران وي ذكر نكرده‌اند و به اين ترتيب نام فاطمه معصومه ـ سلام الله عليها ـ را در شمار زنان
برتر جهان قرار داده‌اند. حال به طور اختصار به بررسي بعضي از خصوصياتي كه آن حضرت را از
ديگر امامزادگان جدا مي‌كند مي‌پردازيم.
1 . شرافت خانوادگي: تأثير شخصيت پدر و مادر در روح و جسم فرزندان را نمي‌توان انكار كرد. اين
تأثيرپذيري در وجود فاطمه معصومه ـ سلام الله عليها ـ از برجستگي خاصي برخوردار است. اواز هر
دو طرف (پدر و مادر) فضايلي را به ارث برد كه تنها برادرش علي بن موسي الرضا ـ عليه السّلام ـ
آنها را به صورت كامل در خود جمع كرده بود و به نظر مي‌رسد بتوان سربرتري شخصيت والاي فاطمه
معصومه ـ سلام الله عليها ـ بر ديگر فرزندان حضرت موسي بن جعفر ـ عليه السّلام ـ را در همين نكته
يافت كه فاطمه معصومه ـ سلام الله عليها ـ مانند برادرش از هر دو طرف پاكيزه‌ترين خصال و
ويژگيها را به ارث برد با وجود بانوان ديگري در خاندان امام كاظم ـ عليه السّلام ـ گويي «نجمه»
ستاره پر نور بانوان امام كاظم است كه به سان پرفروغ‌ترين ستاره‌ها مي‌درخشد و به راستي كه
تمام فروغش را به دو پاكيزه گوهرش، علي بن موسي الرضا ـ عليه السّلام ـ و فاطمه معصومه ـ سلام
الله عليها ـ منتقل كرد.[4]
مطالعه سيره ائمه گواهي مي‌دهد كه طهارت و پاكي مادر شرط اساسي براي گزينش مادران امامان
بوده است و سعادتي كه نصيب فاطمه معصومه ـ سلام الله عليها ـ شده اين بود كه مادرش، مادر امام
رضا ـ عليه السّلام ـ نيز بود. لذا از هر آلودگي در هر اندازه‌اش به دور ماند.[5]
2 . شفاعت گسترده: بالاترين جايگاه شفاعت از آن رسول گرامي اسلام است،[6] اما دو تن از بانوان
خاندان رسول مكرم شفاعت گسترده‌اي دارند كه بسيار وسيع و جهان شمول است و مي‌تواند همه
اهالي محشر را فرا گيرد: 1 . خاتون محشر، صديقه اطهر، حضرت زهرا ـ سلام الله عليها ـ 2 .
شفيعه روز جزا حضرت فاطمه معصومه ـ سلام الله عليها ـ
در مورد شفاعت گسترده حضرت فاطمه زهرا ـ سلام الله عليها ـ طبق احاديث منقول از اهل سنت و
شيعه هيچ شكي نيست. اما در مورد حضرت معصومه ـ سلام الله عليها ـ از جهت گستردگي شفاعت،
هيچ‌كس ـ حداقل هيچ بانويي ـ به شفيعه محشر معصومه نمي‌رسد،كه امام جعفر صادق ـ عليه السّلام
ـ در اين رابطه مي‌فرمايد: «تدخل بشفاعتها شيعتنا الجنه باجمعهم» با شفاعت او همه شيعيان ما وارد
بهشت مي‌شوند.[7]
3 . ويژگي های ديگر
مثل عصمت، محدثه بودن، ورود زيارتنامه مخصوص، و ... باعث شده كه حضرت معصومه ـ سلام الله
عليها ـ از ديگر امامزادگان وبرادران وخواهران پيشي گيرد.[8] و همچون ستاره‌اي درخشان در اين
آسمان بدرخشد و صاحب شأن و مقام خاصي بشود همان‌طوري كه امام رضا ـ عليه السّلام ـ در
قسمتی از زيارتنامه آن حضرت مي‌فرمايد: «فان للك عند الله شانا من الشان»[9] يعني تو در محضر
الهي شأن و منزلت وصف ناپذيري داري، كه بر خاك‌نشينان اين عالم قابل تصور نيست و تنها خدا و
پيامبر و اوصياء طاهرينش بر آن واقفند.
4- کراماتی که از آن حضرت به مسلمانان وعلاقه مندان اهل بيت واهل علم ومراجع عظام رسيده
برتری وفضل آن حضرت را به اثبات می رساند که باتامل درابعاد مختلف گوشه هايي از انوار ملکوتی
وشعاع آسمانی روشن خواهد شد.
امام رضا(عليه السلام)هرکس خواهرم معصومه را در قم زيارت کند(بامعرفت وشناخت) بهشت براو
واجب مي شود.
پی نوشت:
[1] . صدوق، عيون‌الاخبار، موسسه الاعلمي للمطبوعات، بيروت، ج 1، ص 14؛ شيخ مفيد، الارشاد، دارالمفيد، ج 2،ص 244.
[2] . شيخ عباس قمي، منتهي‌الامال، انتشارات هجرت، ج 2، ص 273.
[3] . ر.ك: مجله كوثر، شماره 33، شخصيت‌حضرت معصومه.
[4] . كليني، اصول كافي، چاپ مكتبة الصدوق، تهران، ج 1، ص 477.
[5] . طبرسي، اعلام الوري، دارالكتب الاسلاميه، تهران، ص 302.
[6] . سوره بقره، آيه 256.
[7] . سفينة البحار، شيخ عباس قمي، كتابخانه سنائي، تهران، ج 2، ص 376.
[8] . طبق حديثي از امام رضا ـ عليه السّلام ـ لقب حضرت به حضرت فاطمه دادند و اين دلالت بر عصمت و پاكي آن حضرت دارد. طبق نقل علامه اميني در الغدير، حضرت معصومه ـ سلام الله عليها ـ ناقل حديث از اجداد خود بوده است از اين روي به وي محدثه مي‌گويند. (علامه اميني، الغدير، ج 1، ص 196).
[9] . علامه مجلسي، بحارالانوار،مؤسسة الوفاء، بيروت، ج 102، ص 266.
منبع:مرکزپاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم