حرف اضافه

«حروف اضافه» حروف اضافه کلماتی هستند که به تنهایی معنی ندارند درجمله پیش ازاسم می آیند وآن رامتمم می سازند.ازآن جا که حروف اضافه به کلمه ی بعدازخودنقش متمم می دهندبه آنها نقش نمای متمم نیز می گویند. حروف اضافه ازنظرساختمان دودسته اند:

1-حروف اضافه ی ساده

2-حروف اضافه ی مرکب حروف اضافه ی ساده عبارتنداز: از، به ، با ،بی ، در ، بر ، برای ،تا ، مگر ،جز ، الا ، الّا، چون، اندر، زی و ...... واژه هایی مانند: مثلِ ، مانندِ، غیرِ ، رویِ ، زیرِ ، پهلویِ ، بالایِ ،سوایِ ، بدونِ ، بهرِ،..... نیز با کسره ای که درپایان آنها می آید حروف اضافه هستند .

نکته: تا وقتی حرف اضافه است که نهایت و انتها رادر زمان یا مکان برساند.

چون وقتی حرف اضافه است که به معنی مثل ومانند باشد. بی وبا چنانچه باکلمه ی بعدازخود صفت بسازند پیشوند به حساب می آیندوحرف اضافه نیستند. مثل کلمه ی بی دولت ،بیسواد ،بی ادب ، با فرهنگ، بانمک و .....

حروف اضافه ی مرکب : حروف اضافه ی ساده گاه با یک اسم می آیند وحرف اضافه ی مرکب می سازندوفهرست بازی دارند . برخی از حروف اضافه ی مرکب ساخته شده از: به : به غیرِ، به اضافه ی ِ، به علاوه ی ِ، به وسیله ی ِ،به استثنایِ ، به مجردِ ،به جهتِ ،به خاطرِ از: ازنظرِ ، ازرویِ ، ازسرِ ، ازقبیلِ ، ازلحاظِ ، ازحیثِ ، ازجمله یِ در : دربرابرِ ، درمقابلِ ، درباره یِ ، درموردِ ، درمیانِ ، درخصوص ِ بر: براثرِ ، براساسِ ، برطبقِ ، برحسبِ با: باوجودِ

نکته : طرز تشخیص حروف اضافه ی مرکب :حرف اضافه درصورتی مرکب است که نتوان برای جزءاسمی آن وابسته ی پیشین آورد،یعنی آن راگسترش داددرغیراین صورت حرف اضافه مرکب نیست مثلاً کلمه ی« به عنوانِ» درجمله ی او به عنوانِ رئیس جلسه سخنرانی کرد.حرف اضافه ی مرکب است امادرجمله ی به عنوانِ مقاله توجه کنید. به حرف اضافه ی ساده است وعنوان متمم زیرا برای عنوان می توان وابسته ی پیشین آورد وگفت به این عنوان مقاله توجه کنید.

بر گرفته از :دستورزبان فارسی تألیف دکتر وحیدیان کامیار دستورزبان فارسی تألیف دکتر انوری/احمدی گیوی